ئایا کەسێ بڵێ" اشهد ان لا اله الا الله وان محمدا رسول الله " بەس نە زانێ ماناکەی

ئایا کەسێ بڵێ" اشهد ان لا اله الا الله وان محمدا رسول الله " بەس نە زانێ ماناکەی ،

 وەنوێژ بکا و بەڕوژوو ببێ و حەج بکات و نەزانێ ، هەر ئەوەندە چاو لە خەڵکی بکات لەم عیبادانەدا و لەگەڵ ئەوشدا هیچ شیرکی نەبێت ، موسوڵمانە ئەم کەسە ؟ 

وةلام :دیارە لای هەمو جەماعاتەکان بەبێ جیاوازی بە موسوڵمانی ئەزانن بەڵکو ئەوەیبڵێ موسوڵمان نیە بۆیان بکرێ شار بەدەری ئەکەن ئەگەر نەی کو ژن هەشە لە جەماعات بەر دەستیان بکەوێ ئەوەی بڵێ ئەوە موسوڵمان نیە ئەی گوژن ، بەڵام سەیری ئەهلی تەوحید بکەن ئەڵێ شەکی تیانیە لای کەس ـ مەبەستی موەحدە ـ کە نەوە بە موسوڵمان ئەو کەسەی بە چاولێ کەری یان بە بێ عیلم هەمو ئیسلام بەجێ بێنێ ، بەڵکو ئەڵێن ئەمە زۆر ڕونە و کەس جیاوازی تیا دروست ناکات ـ واتا لە موەحدین ـ :

قال الشيخ سليمان بن عبد الله يرحمه الله: (ولا ريب أنه لو قالها أحد من المشركين - أي لا إله إلاَّ الله - ونطق أيضاً بشهادة أن محمداً رسول الله، ولم يعرف معنى الإله ولا معنى الرسول، وصلى، وصام، وحج، ولا يدري ما ذاك إلاَّ أنه رأى الناس يفعلونه، فتابعهم ولم يفعل شيء من الشرك، فإنه لا يشك أحد في عدم إسلامه، وقد أفتى بذلك فقهاء المغرب كلهم في أول القرن الحادي عشر أو قبله، في شخص كان كذلك، كما ذكره صاحب ((الدُر الثمين في شرح المرشد المُعين)) من المالكية، ثم قال شارحه: وهذا الذي أفتوا به جليّ في غاية الجلاء، لا يمكن أن يختلف فيه اثنان. انتهى) .