جیاوازی ئەهلی سونە لەگەڵ خەوارج و جەهمیە لە احکامی وڵاتدا

جیاوازی ئەهلی سونە لەگەڵ خەوارج و جەهمیە لە احکامی وڵاتدا ـ احکام الدار ـ :

•  خەوارج :

هەرکات حاکم کوفری بەسەردا هات ، یان حاکم کافر بوو یەکسەر خەڵکی ژێر دەسەڵاتی
ئەو حاکمە هەر هەموی کافر دەبن بەبێ جیاوازی .

•  جەهمیەکان 

هەتاکو نوێژ بکەن کافرنابن مەگەر خۆیان کوفر بکەن و کوفر هەڵ بژێرن .واتا کوفری عناد تەنها بەکوفر دەزانن .

• ئەهلی سونە 

 نە بەکافر بونی حاکم یەکسەر خەڵکی هەمووی کافر ئەبێ ، وەنە بە نوێژ یش خەڵک موسوڵمان ئەبێ .
بەڵکو ئەساسی کافر بون و موسوڵمان بون لای هەمو پێغەمبەران علیهم السلام و هەمو ئەهلی سونە
لەسەر تەوحیدە ، 

کاتێ خەڵک لەسەر تەوحید بن و کوفر بکەن بەتاغووت و ئیمان بهێنن بە هەمو
ئیسلام و رەفزی هەموو بەرنامەکان بکەنەوە ، موسوڵمانن ئەوەشی بڵێ کافرن خەوارجە ،
وەلای ئەهلی سونە کاتێ خەڵکی لەسەر تەوحید نەبن و پێوەیان دیار نەما و ، بون بە جاهل لە
مانای تەوحید و بنەماکنی ، هەرگیز نوێژ و ڕۆژ و تەنانەت ڕۆژ تا ئێوارە بڵێ لا الە الا الله کە لە نوێژیش گەورەترە مادام ماناکەی نازانێت ، هیچ سودێکی نابێت بەو ئیسلامەتیەی ئیدعای ئەکا جا
ئەمە ئەگەر نەزان بن ، جا چۆنە ئەگەر دژایەتی موەحدین بکەن و بە توند ڕەو و تەکفیری و خەوارجیان بزانن !!!
لای ئەهلی سونە سەیری خەڵکی ئەکرێ ، کاتێ تەوحید غەریب بوو ئەهلی تەوحید نەیان توانی
باسی کوفر بەتاغوت بکەن و قاچاغ بون ، دیارە ووڵات وڵاتی کوفرە ، کە خەڵکەکەش موەحدیان
بەو شێوەیە سەیر کرد نەی توانی تەنانەت لەمزگەوتیشدا ئەم تەوحیدە بەیان بکات ، ئەوەڕونە
نوێژ نیشانەی ـ عنوان ودلیل ـ ی تەوحید نیە .
جا ئەمە ئەسڵی تەوحیدە کە ئەوخەڵکە نەزان بن پێی ، نەهاتونەتە ـ داخل ـ ئیسلامەوە ، بەڵام ئەگەر
لەسەر قسەی ئەوانیش بڵێین نەواقز هەبێ ئنجا کافر ئەبن ، گەورەترین نەواقیز جەهلە بەتەوحید
پاشان تەکفیر نەکردنی مشرکین ، کە هەر نای زانن .
باشترین نمونە بۆ تێ گەیشتن لە مە مەکە و مەدینەیە ، لەسەردەمی مەکەدا حاڵی موەحدین چۆن بوە، خۆت بەوە پێوەر بکە .
ئەمە جیاوازی هەردو کۆمەڵەکەیە ، لای هەردوکیان پێوەر حاکمە ، لای موەحیدن پێوەر تەوحید و
خەڵکەکەیە نەک نوێژ ، یان ئەگەر کەسێ لەدار الکوفر موەحد بو هەرکافرە .